Turizmci Cömertoğlu: Resort turizmin Sürdürülebilir olacağını düşünmüyorum!
Delphin Otelleri Yönetim Kurulu Üyesi Tolga Cömertoğlu, Bakanlığın açıkladığı mevcut önlemlerle turizm yapmanın sürdürülebilir olmadığın söyledi.
TÜRSAB TV’de yayınlanan ‘Gazeteciler Soruyor’ programında TurizmGüncel Haber Koordinatörü Savaş Daş ile Turizm Ajansı Haber Müdürü Yılmaz Keleş’in sorularını yanıtlayan Delphin Otellerin Yönetim Kurulu Üyesi Tolga Cömertoğlu, Covid-19 sürecinin başlamasıyla birlikte bu işin nereye varacağını öngördüklerini ve ona göre pozisyon aldıklarını söyledi. Cömertoğlu, ‘’Bu süreçte nasıl yapabiliriz, nasıl ayakta durabiliriz, nasıl hiç kazanmadığımız bir kuruş karın, karı geçtim bir kuruş cironun olmadığı bir dönemde en büyük sermayemiz olan çalışanlarımızla birliktelik sağlayabilir, onların maddiyatlarını nasıl devam ettirebiliriz’ diye çalışmalara başladık. Öncelikle devletin sağladığı desteklerle ilgili çalışmalar yaptık. Kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izin desteği ve bizlerin aralarda dönüşümleriyle ekmek paylaşmaya devam ettik. Tabi ki tam randımanlı bir sezonda paylaştığımız kadar ekmek paylaşmıyoruz. Yapabileceğimizin en iyisini yapmak için kasa düzenimizi aldık.’’ dedi.
Sürdürülebilirliğin olacağını düşünmüyorum
Bakanlığın yayıladığı genelgelere gör düzenlemeler yaparak sezona hazırlandıklarını kaydeden Tolga Cömertoğlu, ancak mevcut prosedürlerle resort turizminin sürdürülebilir olmayacağını ifade etti. Cömertoğlu, ‘’Sektörümüz de, Bakanımız da biliyor ki, turizm sektörü temasın engellenmesinin çok zor olduğu bir alan. Genelgelere göre bunun olabilirliğini en iyi şartlarda sağlamaya çalışıyoruz ama resort turizminde ben bunun sürdürülebilir olduğunu düşünmüyorum. Bu illet bitene kadar bunun olabilirliği üzerinde çalışacağız ama sürdürülebilirliğinin olacağını zannetmiyorum. Otelleri maksimum değil, yarı kapasiteyle çalıştırsanız bile, misafirleri havuzlara saatli alıp çıkarmanız imkansız. Bebeklerimiz, çocuklarımız bazen fiziki iradelerine sahip olamayan misafirlerimiz var. Girişlerdeki sosyal mesafeleri ayarlayabilirsiniz. Otel koridorlarındaki sosyal mesafeyi nasıl ayarlayacaksınız peki. Bazı otellerimizde yüzlerce metre koridorlar var.’’ ifadelerini kullandı.
Başka engeller de var
2020 yaz tatilinin önünde başka engellerin de olduğunu ifade eden Tolga Cömertoğlu, İngiltere Sağlık Bakanı’nın yaptığı açıklamaya dikkat çekti. İngiliz Sağlık Bakanı’nın ülkeye giriş yapan herkesi 14 gün karantinaya alacaklarını açıkladığını hatırlatan Cömertoğlu, ‘’Benzer şekilde İspanya, ülkeye gelen misafirleri evlerinde veya otellerinde 14 gün karantinada tutacağını açıkladı. Yani İspanya’ya tatile bir İngiliz vatandaşı 1 ayını hayatından silecek.’’
Çalışanlarımızın sağlığını da ön planda tutmak zorundayız
"Hem alaylı hem mektepli bir turizmciyim’’ diyen Tolga Cömertoğlu, ‘’Bizim önemli olan şey sadece para kazanmak, ülkeye döviz kazandırmak, turistlere hizmet sunmak olduğu kadar, bizimle çalışan, bizimle ekmek paylaşan çalışanlarımızın sağlığını da ön planda tutmak zorundayız. Bu durumda turizm, dışarıdan gelişlerde ön bir cephe haline geliyor. Personel, Allah korusun dışarıdan gelişte gözden kaçmış biriyle farkında olmadan temas da edebilir. Bu nedenle savunacağımız tek taraf gelir olmasın. Çalışanımızı da misafirimiz kadar düşünelim. Açmayalım demiyorum. Çok ciddi önlemlere açacağız ama bu önlemlerle turizmin sürdürülebilir olmadığını da kabul etmeliyiz. Bu önlemleri aldığımıza kesinlikle salgın yayılmaz diyemeyiz.’’ dedi.
Turizm sektörü Türkiye ekonomisinin taçsız kralı
Turizm sektörünün Türkiye ekonomisinin ‘taçsız kralı’ olduğunu söyleyen Tolga Cömertoğlu, 2019 yılındaki 171 milyar dolarlık toplam ihracatın 34.5 milyar dolarının turizm sektöründen geldiğini, turizmin 1.2 milyonla, perakende sektörünün ardından, en fazla kayıtlı istihdama sağlayan ikinci sektör olduğunu belirtti. Cömertoğlu, ‘’Turizmde sağlanan ihracatın sadece 4 milyar doları ithalata, yani sadece yüzde 10’u yurt dışına gidiyor. Buna karşın otomotiv sektöründeki 30 milyar dolar ihracatın 18 milyar doları hammadde ve yedek parça alımı için tekrar yurt dışına gidiyor.’’ ifadelerini kullandı. Cömertoğlu, turizm sektörünün, sahip olduğu gücün farkında olmadığını da söyledi.
'Türkiye Turizm Borsası' neden kurulmalı?
Türkiye’de artık turizm borsasınının kurulması gerektiğini belirten Cömertoğlu, turizm sektörünün tek finans kaynağının bankalar olmaması gerektiğini söyledi. Turizm sektörünün yatırımcılarla buluşamadığına dikkat çeken Cömertoğlu, ‘’ Amerika borsasının altında Nasdaq borsası var. 'Dünya teknoloji borsası' diye de bilinir. Türkiye'de de dev gibi binalara sahip ciddi ipotek değerleri olan oteller, seyahat acenteleri var. Bunların kârlılık oranları yüzde 25 ile 45 oranında. Çok ciddi istihdam sağlayan otellerin kredi takip oranları düşük seviyelerde. Tüm şartlara sahip iken neden Borsa İstanbul'un altında Türkiye turizm borsası ya da Türkiye turizm borsa endeksi kurulmasın.’’ diye konuştu.
Biz kendi şirketimiz için çalışmalara başladık
Borsada bir kaç turizm firmasının bulunduğunu ancak herkesin giremediğini ifade eden Tolga Cömertoğlu, ‘’Çok ciddi yaptırımlar var. Bankacılar bonolarına, fonlarına borsadan iki üç tane sağlam turizm şirketi almak istemezler mi. Ödeme gücümüz var, mal varlığımız var, kârlılığımız var. Türkiye'nin en büyük ihracat kalemiyiz. Biz neden borsada yokuz. Sermaye Piyasası Kurulu da kurallarını otellere ve seyahat acentelerine uygun bir şekilde ayarlayıp bizle yatırımcı arasında direkt köprü kurmalıdır. Ben borsada yatırım yapan bir insan olsam turizmden kesinlikle hisse senedi alırım. Derim ki ' En kötü ihtimalle oteller var, bunun ipotek karşılığı var ve bunun ciddi karlılığı var.' Biz bununla ilgili çalışmalara başladık. Hatta kendi şirketimizin 2030 yılına kadar nakit akışını çıkardık. Şirketin kasalarını ne kadar büyüyebileceğimizi ortaya koyduk. Türkiye'de artık finansal kaynakları çeşitlendirmek, finansal yatırımcıyı direk turizmciyle buluşturmak için İstanbul borsanın altında Türk turizm borsası kurulmalıdır.’’ (Turizm Güncel- tourism today )
