Sebze ve meyvelerin üzerindeki pestisit (ilaç) kalıntıları sağlığımızı oldukça tehdit ediyor. Kış aylarının gelmesiyle sebze ve meyve tüketimi de artıyor çünkü hem bağışıklığı güçlendirmek hem de sağlıklı beslenmek adına sebze-meyveye yükleniyoruz. Mutfakta sebze, meyvelerin yüzeyindeki ya da kabuğundaki tarım ilacı kalıntılarıyla mücadele etmek mümkün. Ancak sebze ve meyveleri tüketirken doğru bilinen yanlışlarla birlikte pek çok hatalı uygulama o sebze ve meyveyi daha tehlikeli hale getirebiliyor.
Zararlı pestisitlerden kaçınmanın en temel yolu, kış aylarında kışlık, yaz aylarında ise yazlık meyve ve sebzeleri tüketmeye gayret göstermektir. Ayrıca zararlı pestisitlerden kaçınmanın bir diğer yolu da, elbette, kaynağını bildiğimiz, iyi tarım uygulamalarıyla yetişen ya da organik ürünler satın almak. Tabi her ikisinin de mümkün olmadığı durumlar mevcut. Böyle durumlarda sebze, meyvenin tüketilmeden önce doğru yıkanması oldukça önemli.
Sebze Ve Meyve Pestisit Kalıntısından Nasıl Temizlenir?
Pazardan ya da marketlerden aldığımız ürünler bahçeden soframıza gelene kadar pek çok kimyasal etkene maruz kalıyor. Pestisit dediğimiz şey, tarımsal ürünlere zarar veren böcekleri, hastalıkları ya da farklı organizmaları engellemek, etki alanlarını kısıtlamak için kullanılan kimyasal ilaçların tümüdür. Ülkemizde yılda yaklaşık 33 bin ton pestisit kullanılmaktadır. Dolayısıyla sebze meyveyi sadece yıkamak yeterli gelmeyebiliyor. Büyük ticari işletmelerde sebze ve meyve temizliğinde ozonlu sular kullanılabilmektedir. Ozonlu suyun pestisiti gidermede etkili olduğu kanıtlanmıştır. Ev tipi kullanımda ise, sebze ve meyveler yıkanmadan önce, mutlaka elimizin yıkanması önemlidir ve genelde atlanan bir konudur. Yine özellikle yeşilliklerin yıkanmasında kullanılan evye ya da yıkama yerinin iyice temizlenmiş olması gereklidir. Sirkeli su, limonlu su, tuzlu su, karbonatlı su gibi asidik ve tuzlu çözeltilerle yapılan yıkamanın pestisit kalıntılarını %80-90 oranında temizlediği görülmüştür. Asla ve asla sabunlu ya da deterjanlı su kullanmak gibi hatalar yapılmamalıdır, kimyasal zehirlenmelere neden olabilir. Kabuğu ile tüketilen meyvelerde özellikle meyvenin dış yüzeyi uygunsa mutlaka bir fırça ya da ayrı özel bir sünger yardımıyla yıkamak da etkili olacaktır. Kabuğunu tüketmeyi planlamıyorsak dahi soymadan önce mutlaka dış kabuğunun yıkanması önerilir çünkü bakteriler kesme esnasında iç kısma bulaşabilir. Meyve sebzeleri yıkayıp dolapta saklamak da mikroorganizmaların artmasına olanak sağlayabilir. Mümkünse kullanımdan önce yıkamak en doğrusudur. Ancak üzeri çok kirli olduğu için yıkamak gerekiyorsa, yıkadıktan sonra iyice kurulayarak ve başka gıdalarla temas etmeyecek şekilde dolapta saklanmalıdır.
Birçok meyvenin vitamini kabuğunda olmasına rağmen sebze ve meyvenin kabuğunun soyulması pestisit kalıntılarını önemli ölçüde azaltmaktadır. Eskiden bizlere annelerimiz her şeyi kabuklu yedirmek isterdi, vitamini kabuğunda derdi, şu an maalesef ki ‘Zehiri Kabuğunda’. O yüzden emin değilseniz ve risk almak istemiyorsanız, üzerinde parafinleme ve mumlama gibi işlemler olduğundan da şüphe ediyorsanız mutlaka soyarak tüketin, hatta eğer sebze ve meyve buna müsaitse haşlayıp pişirerek tüketin.
Herkese temiz ve sağlıklı günler dilerim…
