GENEL

DEMİR EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR? NELERE DİKKAT ETMELİYİZ? NASIL BESLENMELİYİZ?


Demir kırmızı kan hücrelerinde bulunan hemoglobinin yapı taşıdır. Vücudumuzda demir eksikliği olursa en önemli sonuç kansızlık (anemi) olur. Demir eksikliği anemisi dünyada en çok görülen anemi türüdür.

Demirin yetersiz alımında, gebelik, emzirme, büyüme çağındaki çocuklarda, düşük doğum tartılı ve erken doğan bebeklerde demir ihtiyacı fazladır. Çocukların anne sütü yerine demir desteği olmayan mamalarla beslenmesi, inek sütüne 1 yaşından önce geçilmesi ve hayvansal gıdaların yeterli alınmaması demir eksikliğine neden olabilir. Yetişkinlerde en sık sebep ise; çay, kahve tüketiminin fazlalığı, etin kavrularak ya da fırında fazla pişirilmesi, etin yanında yoğurt, ayran gibi besinlerin tüketilmesidir. Bazı kişilerde de demir bağırsak tarafından yeterince emilemez. Kadınlardaki aşırı adet kanaması, sık ve fazla sayıda doğum, mide-bağırsak sistemindeki tümörler de demir eksikliğinin sebeplerindendir.

Demir eksikliğiniz varsa; solgun bir cilt, yorgun ve güçsüz bir vücut, uyuşan eller, baş ağrısı, bozuk konsantrasyon, unutkanlık, sinirlilik hali, tırnaklarda çabuk kırılma, ağız yaraları gibi şikayetleriniz olabilir. Bazen de belirtisiz rutin tetkiklerde saptanabilir.

Peki demir eksikliğinde ne yenmeli? Bilindiği üzere kırmızı ette bulunan demir aynı zamanda yeşil yapraklı sebzelerde (ıspanak, pazı) de bol bulunur. İçilen demir ilacı ile veya yediğiniz kırmızı etle birlikte alınan C vitamini demirin bağırsaklardan emilimini artırır. Kafein, süt ve kepek ise demir emilimini azaltmaktadır.

Demir eksikliği tedavisinde dengeli ve sağlıklı beslenmenin yanı sıra düzenli ilaç kullanımı da çoğunlukla gerekmektedir.

Demir eksikliği tedavisi için öncelikle bireyin beslenmesini düzenlemesini önersem de eksikliğe bağlı anemi gelişmişse çoğunlukla demir preparatlarını 6 aylık kullanım şeklinde reçete etmekteyim. Tedavi etkinliği açısından kontrol tetkiklerini zamanında vermeniz ve önerilere uymanız önemlidir. Gerekli gördüğünde doktorunuz demir eksikliğinin sebebini araştırmak için ileri tetkiklere başvurabilir.

Bir kez aneminiz saptandıysa aile hekiminizle daha sık görüşeceksiniz demektir. Siz siz olun şimdiden demirinizi eksik bırakmayın.