Ege Denizi Sisim Adası’nın kuzey sahili açıklarında 30 Ekim saat 14.51’de ve Gazipaşa’nın 60 kilometre güneybatısı açıklarında 5 Aralık günü saat 15.44’te meydana gelen depremlere ilişkin Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi (ALKÜ) Rafet Kayış Mühendislik Fakültesi tarafından rapor hazırlandı.
Alanya da şehrin içinden geçen bilinen bir aktif fay bulunmamaktadır. Bu sebeple şehrin çevredeki büyük depremlerin etkisine maruz kalması beklenmelidir. Ancak Alanya sahil şeridi ve dere kenarları gibi alüvyon bölgeler ile daha önce bataklık ve balçık olan sonradan dolgu ile tesviye edilip üzerine binalar yapılan bölgeler zemin büyütmesine uygun yerlerdir. Bu tür zeminler küçük ve orta büyüklükteki depremlerin kuvvetli hissedilmesini sağlayabilir. İzmir’de yıkılan binaların maruz kaldığı deprem seviyelerinin 0.10g- 0.15 g civarında olduğu dikkate alınacak olursa özellikle 2000 yılı öncesi yapılmış olan denetimsiz binaların riskli olacağı unutulmamalıdır. Ayrıca çok kırılgan olan geleneksel yayla evleri ve yapısal bütünlüğü kaybolmuş olan tarihi eserlerin koruma altına alınması düşünülmelidir. İzmir gibi Alanya için de deprem mastır planı hazırlanarak, bölgesel deprem tehlikesi, yerel zemin şartları ve yapı envanteri gibi temel parametrelerin deprem riskine olan etkileri incelenmelidir.
ALANYA İÇİN RİSK TEŞKİL EDECEK TSUNAMİ TEHLİKESİDİR
Alanya için risk teşkil edecek bir diğer konu da tsunami tehlikesidir. Tarihsel kayıtlar ve bölgenin tektonik yapısı, körfez bölgesi için Kıbrıs, Rodos ve Girit açıklarındaki depremlerin tetikleyeceği tsunamileri işaret etmektedir. Alanya, denizdeki deprem kaynaklarına uzaktır. Bu durum tsunami erken uyarı mesajının daha sağlıklı olarak üretilmesine ve tedbir alınması için yeterli zamanın sağlanmasına da imkân verecektir. Bu kapsamda, ulusal ve uluslararası ölçeklerde tsunami erken uyarı gözlem ve servis noktası olarak hizmet veren KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkez’i (BDTİM) ve yerel paydaşlarla birlikte bir çalışmanın başlatılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir. Söz konusu merkez, denizde oluşan depremlerin tsunami oluşturup oluşturamayacağını, depremden 8 ila 11 dakika sonra üye kuruluşlara ve AFAD’a iletmektedir. İzmir depremindeki erken uyarı mesajı depremden 11 dakika sonra ilgili kurumlara iletilmiştir. Mevcut sistemin, Alanya’ya uyarlanarak halkın tahliyesinde kullanılacağı bir eylem planına dönüştürülmesinin, tsunami zararlarının azaltılması faaliyetlerine öncülük edeceği düşünülmektedir. HÜSEYİN KALAYCI-ALANYA