SAĞLIK

Parkinson’un erken sinyalleri Alanya’da çözülüyor: Bağırsak–beyin hattı ‘çip’ ile mercek altında

Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi (ALKÜ) Tıp Fakültesi’nde Parkinson hastalığının henüz klinik bulgular ortaya çıkmadan önce bağırsaklarda başlayan değişimleri aydınlatmaya yönelik dikkat çekici bir bilimsel araştırma yürütülüyor. Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı’nda başlatılan proje, dünyada son yıllarda hızla gelişen organ-on-chip yani “çip üstü organ” teknolojisini Türkiye’de uygulayan nadir çalışmalardan biri olarak öne çıkıyor.

Araştırma ekibi, Parkinson’da yıllardır tartışılan “bağırsak ve beyin arasındaki haberleşmenin bozulması” sürecini laboratuvar ortamında birebir modellemeyi hedefliyor. Bu sayede hastalık beyinde belirti vermeden önce ortaya çıkan biyolojik işaretlerin tespit edilmesi amaçlanıyor.

Projeyi yürüten ALKÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Dilara Nemutlu Samur, çalışmaların Türkiye açısından önemli bir boşluğu doldurduğunu belirterek şunları söyledi:

“Parkinson’da bağırsak–beyin iletişiminin hangi aşamada ve nasıl bozulduğunu anlamaya çalışıyoruz. Bu nedenle organ üstü çip teknolojisini kullanıyoruz. Dünyada yaklaşık son 10 yılda büyük ivme kazanan bu yöntem Türkiye’de de yeni yeni uygulanmaya başlıyor. Oxford Üniversitesi’nde aldığım eğitim ve yaptığım görüşmeler sonrası bu modeli Alanya’da kurabileceğimizi gördük ve laboratuvarımızda uygulamaya başladık.”

“Türkiye’nin bu alanda güç birliği yapması şart”

Çalışmanın ilk etapta bir yıllık planlandığını ancak uzun vadeli olduğunun altını çizen Dr. Samur, multidisipliner işbirliğinin önemine dikkat çekti:

“Bir hastalığın mekanizmasını çözmek uzun yıllar alan bir süreç. Biz Parkinson’un erken dönemine dair bir şifre yakalamak istiyoruz. Türkiye’de bu alan henüz gelişme aşamasında. Farklı disiplinlerin birlikte çalışması halinde çok daha hızlı ilerleyebiliriz. Başarılı sonuçlar elde edilirse erken teşhis ve tedavi stratejileri tamamen değişebilir.”

Projenin sonuçlarının, Parkinson’un başlangıç döneminde teşhis edilebilmesi için yeni biyobelirteçlerin ortaya çıkarılmasına kapı aralaması bekleniyor.