Mimarlar Odası Antalya Şubesi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü'nce yapılacak olan 122 kilometre uzunluğundaki Antalya-Alanya Otoyolu Projesi ile ilgili açıklama yayınladı.
KAMU BÜTÇESİNE OLUMSUZ ETKİ
Mimarla Odası Antalya Şubesi, yapılacak otoyolun belirlenen güzergahının çevresindeki tarihi, kültürel ve ekolojik değerlere, ayrıca yerleşim yerlerine zarar verebileceği konusunda uyarılarda bulunarak ihale hakkında eleştiride bulundu. Oda, “Yap İşlet Devret modeli ile 15.12.2023 Tarihinde yapılan ihalesine 3 firma katılmış, 76.698.550.561,69 TL ile en düşük teklifi veren Limak İnşaat Firmasına verilmiştir” açıklamasında bulundu. Mimarlar Odası Antalya Şubesi, yap, işlet, devret yöntemiyle yapılan ihalelerin kamu bütçesine olumsuz etkileri olduğunu ve benzer örneklerde yaşanan sorunların göz ardı edilmemesi gerektiğini ifade ederken “Bilindiği gibi, Yap İşlet Devret modeli; Devlet tarafından yapılması gereken yatırım veya hizmetin, yatırım giderleri ve işletme döneminde yapılacak bakım onarım giderlerini üstlenen bir yatırımcıya, yatırım sonucu ortaya çıkacak tesisi, önceden belirlenen bir süre ve tarife üzerinden işletme hakkının verilmesi yöntemiyle gerçekleştirilmesidir” açıklamalarında bulundu.
‘BİLİMSEL VE TEKNİK DOĞRULAR IŞIĞINDA OTOYOL YAPIMINA KARŞI DEĞİLİZ’
Bu yöntemin uygulandığı projeler ile ulaşım hakkı, sağlık hakkı, kamusal hizmet olmaktan çıkarılarak, yandaş sermayenin kazanç kapısı haline getirilmesi sonucunu doğduğunu belirten Mimarlar Odası Antalya Şubesi, “Mimarlar Odası Antalya Şubesi olarak bilimsel ve teknik doğrular ışığında otoyol yapımına karşı değiliz. Ancak, ihale yöntemine karşıyız. Ülkemizde bugüne kadar benzer yöntemlerle yapılan yol, köprü ve millet hastanelerinde olduğu gibi yol geçiş ve müşteri garantili bu tür ihalelerin, kamu kaynaklarının piyasaya aktarılmasının, ulusal/küresel sermaye çevrelerine transferinin ve yandaş firmaları kollamanın etkili ve verimli yollarından biri olduğu gerçeği toplum nezdinde pekişmiş durumda iken Antalya-Alanya Otoyolu da ücretli ve yol geçiş garantili olarak ihale edilmiştir” ifadelerinde bulundu.
YÜKSEK GEÇİŞ ÜCRETİ
Bunun yanı sıra ihale yöntemiyle belirlenen ücretlerin döviz kuru üzerinden hesaplanmasının, kullanıcılar için yüksek maliyetlere sebep olabileceği ve devlet bütçesine ek yükler getirebileceği konusunda endişelerini dile getiren Mimarlar Odası Antalya Şubesi, “Hizmet alanlarca ödenecek ücretler, döviz kuru üzerinden yapılan hesaplar ile TL olarak uygulanacaktır. Bu durum, kullanıcılar hem çok yüksek geçiş ücreti ödemek durumunda kalacak, hem de eksik kalan geçişler için benzer örneklerinde olduğu gibi devletin bütçesinden karşılanacaktır. Kullanıcı garantileri verilirken yapılan hesaplamalardaki öngörüsüzlük veya yolsuzluk denebilecek sözleşmelerle, mega proje adı altında yapılan ve özel araç trafiğini özendiren bu tür yatırımlar ile hem kamu kaynaklarının tüketilmesine, hem tarihi, kültürel ve doğal değerlerin zarar görmesine, hem de halkın sırtına alım gücü ile orantısız yükler yüklenmesine neden olunacaktır” dedi. Milli para birimi olan Türk Lirası yerine dolar kuruna endekslenmesinin nedenlerini sorgulayarak kur farklarının sermayeye ciddi kaynaklar aktardığına dikkat çeken Mimarlar Odası, “Diğer yandan Türkiye Cumhuriyetinin milli parası Türk Lirasıdır. Geçiş ücretleri, neden milli paramıza değil de dolar kuruna endekslenmektedir. Dolar kuru üzerinden belirlenerek garanti kapsamında geçmeyen araçlar için dolar kuru üzerinden bedel belirlenerek ödenmesi ve yine kur farkları ödenmesi nedeniyle sermayeye ciddi kaynaklar aktarılmakta, hazineye de ciddi yükler getirmektedir” açıklamalarında bulundu. Mimarlar Odası Antalya Şubesi yapılan basın açıklamasında, yol güzergahının daha az zarar verecek şekilde belirlenebilmesi ve yap, işlet, devret yönteminin bütçeye olumsuz etkilerinden kaçınılması için yetkililere öneride bulundu.
